Sự kiện là kết quả phối hợp giữa ba cơ sở đào tạo lớn: Trường Đại học Luật TP.HCM, Trường Đại học Luật – Đại học Quốc gia Hà Nội và Trường Đại học Ngoại thương, với sự đồng hành tài trợ từ HEINEKEN Việt Nam, Phuc Khang Corporation và Công ty Luật TNHH Lawrel.
Hội thảo diễn ra dưới hình thức kết hợp trực tiếp và trực tuyến, sử dụng song ngữ Việt – Anh, thu hút sự tham dự của đông đảo đại biểu đến từ các cơ quan quản lý nhà nước, tổ chức nghiên cứu, doanh nghiệp trong và ngoài nước. Với mục tiêu tạo diễn đàn học thuật và thực tiễn để tham vấn các vấn đề pháp lý xoay quanh thị trường các-bon, hội thảo hướng tới đóng góp cho quá trình hoàn thiện chính sách nhằm vận hành thí điểm thị trường các-bon tại Việt Nam từ năm 2025 theo định hướng của Luật Bảo vệ môi trường 2020 và Nghị định 06/2022/NĐ-CP.
Hội thảo được tổ chức thành hai phiên làm việc, tập trung vào các chủ đề cấp thiết cả về lý luận lẫn thực tiễn. Trong phiên buổi sáng, các đại biểu quốc tế và trong nước đã chia sẻ kinh nghiệm xây dựng thị trường các-bon tại châu Âu, Hàn Quốc, Nhật Bản và các quốc gia Đông Nam Á, từ đó rút ra các bài học phù hợp với điều kiện Việt Nam. Các tham luận nhấn mạnh vai trò của hệ thống giám sát, báo cáo và thẩm định (MRV), sự minh bạch trong cấp phát tín chỉ, cũng như tính kết nối với thị trường các-bon toàn cầu.
Phiên buổi chiều tập trung vào các vấn đề pháp lý đang nổi lên trong quá trình chuẩn bị vận hành thị trường các-bon tại Việt Nam. Các diễn giả đã phân tích nhiều khía cạnh như định danh tín chỉ các-bon trong hệ thống pháp luật dân sự, cơ chế phân chia lợi ích giữa các bên có liên quan, và sự phối hợp giữa các cơ quan quản lý. Đặc biệt, những nội dung liên quan đến tín chỉ các-bon rừng – một nguồn phát sinh tín chỉ giàu tiềm năng nhưng pháp lý còn nhiều khoảng trống – đã nhận được nhiều quan tâm.
Một trong những điểm nhấn chuyên môn đáng chú ý tại hội thảo đến từ phần trình bày của TS. Nguyễn Phương Nam – đại diện Công ty KLINOVA, thuộc nhóm diễn giả chính của Hội thảo, với chủ đề “Quyền của chủ thể tạo ra tín chỉ các-bon rừng: Mối liên hệ trong pháp luật Việt Nam.”
Dựa trên phân tích hệ thống pháp luật hiện hành liên quan đến tài sản và quyền tài sản, TS. Nam đề xuất tín chỉ các-bon rừng nên được xác định là một dạng quyền tài sản trong hệ thống pháp luật Việt Nam. Ông chỉ ra rằng, với những thay đổi trong Luật Đất đai sửa đổi năm 2024, các loại đất rừng và quyền sử dụng đất có thể dẫn đến việc một hoặc nhiều chủ thể đồng sở hữu quyền các-bon gắn liền với diện tích rừng tương ứng. Do đó, nếu coi tín chỉ các-bon rừng là tài sản phái sinh từ quyền sử dụng rừng, thì cần có sự phân định rõ ràng giữa quyền tạo ra và quyền sở hữu tín chỉ này, độc lập với quyền sở hữu đất rừng.
Tiến sỹ Nguyễn Phương Nam - CEO của KLINOVA, có bài trình bày tại Hội thảo
TS. Nam cũng chỉ ra các điểm chồng chéo và chưa thống nhất trong hệ thống pháp luật hiện hành, đồng thời đưa ra một loạt khuyến nghị chính sách gửi đến Bộ Nông nghiệp và Môi trường, Bộ Tư pháp và Bộ Tài chính. Các đề xuất bao gồm: hoàn thiện khái niệm pháp lý về tín chỉ các-bon, làm rõ cơ chế phân phối lợi ích, và xây dựng khung pháp lý giao dịch tín chỉ các-bon rừng minh bạch, phù hợp với thị trường quốc tế. Những phân tích và đề xuất này không chỉ có giá trị học thuật mà còn mang tính ứng dụng cao trong quá trình xây dựng chính sách của Nhà nước.
Hội thảo không chỉ đóng vai trò là một diễn đàn học thuật quy tụ các chuyên gia trong và ngoài nước, mà còn là điểm kết nối quan trọng giữa nhà hoạch định chính sách, giới nghiên cứu và cộng đồng doanh nghiệp. Những đóng góp quan trọng trong khuôn khổ Hội thảo từ các chuyên gia hàng đầu về luật pháp, môi trường, kinh tế, … đã cho thấy rõ vai trò then chốt của luật pháp trong việc bảo đảm tính minh bạch, hiệu quả và bền vững cho thị trường các-bon – công cụ định giá khí thải đang ngày càng được xem là trụ cột của chiến lược tăng trưởng xanh.
Trong bối cảnh Việt Nam hướng tới mục tiêu phát thải ròng bằng 0 vào năm 2050, hội thảo quốc tế lần này có ý nghĩa thiết thực và cấp thiết. Thị trường các-bon không chỉ là một công cụ môi trường, mà còn là động lực kinh tế mới, tạo ra giá trị tài chính từ các hoạt động giảm phát thải. Để thị trường tín chỉ các-bon nội địa vận hành hiệu quả từ năm 2025, chính thức vào năm 2029, việc sớm hoàn thiện khung pháp lý – đảm bảo minh bạch, đồng bộ và phù hợp với thực tiễn – là điều kiện tiên quyết, quyết định thành công trong dài hạn.
_cr_480x332.png)
