Sự kiện quy tụ đông đảo chuyên gia quốc tế, nhà khoa học, nhà hoạch định chính sách, doanh nghiệp và sinh viên nhằm thảo luận các giải pháp kiểm soát ô nhiễm không khí, đồng thời thúc đẩy mục tiêu Net Zero 2050 trong bối cảnh chất lượng không khí tại Việt Nam đang ở mức báo động.
Theo dữ liệu của IQAir, mức ô nhiễm không khí tại Việt Nam hiện cao gấp 5,7 lần so với khuyến nghị của WHO, xếp 36/177 quốc gia ô nhiễm nhất thế giới và thứ hai ASEAN. Ô nhiễm được ví như “sát thủ thầm lặng”, gây ra hơn 8 triệu ca tử vong toàn cầu mỗi năm, trong đó bụi mịn PM2.5 là tác nhân nguy hiểm nhất, đặc biệt đe dọa sức khỏe trẻ em và người cao tuổi.
Tại tọa đàm, ông David Payne, đại diện UNDP Việt Nam, nhấn mạnh công nghệ hiện đại như bảng điều khiển giám sát ô nhiễm theo thời gian thực giúp dự báo và hành động nhanh chóng, nhưng “công nghệ một mình không thể giải quyết vấn đề”. Theo ông, cần huy động cộng đồng và tận dụng sức mạnh truyền thông xã hội để biến nhận thức thành hành động.
Ở góc nhìn chính sách, PGS.TS Nguyễn Đình Thọ, Phó Viện trưởng Viện Chiến lược, Chính sách nông nghiệp và môi trường (Bộ NN&MT), khẳng định: “Mọi giải pháp phải đặt trên nguyên tắc người gây ô nhiễm phải trả phí và vận hành theo cơ chế thị trường”.
Từ lĩnh vực giao thông, PGS.TS Đàm Hoàng Phúc, Giám đốc Chương trình đào tạo Kỹ thuật ô tô, Đại học Bách Khoa Hà Nội, chỉ ra ba điểm nghẽn chính trong tiến trình chuyển đổi xanh, được tóm gọn trong 3C: Chi phí - Cơ sở hạ tầng - Chính sách. Ông cho rằng để vượt qua, cần sự kết hợp đồng bộ giữa cam kết chính trị, khoa học dẫn đường và đồng thuận xã hội. Đồng thời, ông cũng nhấn mạnh vai trò của giới khoa học không chỉ dừng lại ở nghiên cứu công nghệ, mà còn ở việc lan tỏa kiến thức và hành vi bền vững tới cộng đồng.
Ở khía cạnh xã hội, TS. Nguyễn Thu Nga, Bí thư Đoàn Thanh niên Trường Đại học Thủy Lợi, cho rằng sinh viên và thế hệ trẻ cần được kết nối với các nguồn lực chính sách, học thuật và tổ chức xã hội trong và ngoài nước, qua đó góp phần tạo nên những thay đổi tích cực. Ý kiến này nhận được sự đồng tình từ nhiều diễn giả tại sự kiện.
Khép lại tọa đàm, các chuyên gia thống nhất thông điệp chung: Việt Nam chỉ có thể kiểm soát ô nhiễm không khí và đạt mục tiêu Net Zero 2050 khi chính sách, công nghệ, tài chính và cộng đồng được gắn kết chặt chẽ, cùng hành động vì một bầu trời xanh trong lành.
Tọa đàm có sự góp mặt của Giám đốc Dự án KLINOVA, Th.S. Nguyễn Thị Minh Huệ, thể hiện cam kết sâu sắc của doanh nghiệp đối với các vấn đề về ô nhiễm không khí và các giải pháp chuyển đổi xanh hiện nay của đất nước.
- Minh Khuê -